ΤΟΥ ΛΟΥΚΑ ΒΛΑΧΟΥ
Το πανεπιστημιακό τμήμα στο οποίο διδάσκω έχει 2.000 ενεργούς φοιτητές. Από αυτούς,οι 800 φοιτούν στα 8 εξάμηνα καιοι 1.200 έχουνπεράσει τα 4 χρόνια παραμονής στο τμήμα καιείναι «επί πτυχίω». Το Τμήμα Φυσικής στο ΑΠΘ, όπως και άλλα τμήματα στην Ελλάδα, έχει τόσους πολλούς φοιτητές εν ενεργεία που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μια μικρή κωμόπολη. Οταν έρχεται η εξεταστική, είναι φυσικό ο πληθυσμός της «κωμόπολης» των φοιτητών που σπουδάζουν Φυσική στο ΑΠΘ να αναστατώνεται και η σελίδα τους στο facebook να παίρνει φωτιά. Γράφουν: «Ρε σεις, έχει κανένας θέματα ή σημειώσεις στην…», «αυτό το κεφάλαιο είναι στην ύλη:», «είπε τίποτα στο μάθημα αν θα βάλει θεωρία ή μόνοασκήσεις…» και άλλα όχι τόσο κομψά… «καλά αυτός ο καθηγητής… είναι πολύ…»και το πανηγύρι συνεχίζεται μέχριτο τέλος του Ιουνίου. Μετά θα καταφύγουν στις κατασκηνώσεις της Κασσάνδρας στοΠοσείδι της Χαλκιδικής, που όποια «κρίση» και να περάσει η χώρα το ΑΠΘ πάντα θα κόβει από το υστέρημά του για να τις συντηρήσει. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον και χωρίς να γνωρίζουμε πόσοι φοιτητές θα έρθουν στις εξετάσεις, εμείς οι καθηγητές καλούμαστε νααξιολογήσουμε τις γνώσεις τους και να αποφασίσουμε αν αφομοίωσαν επαρκώς την ύλη που διδάχτηκαν για να περάσουντο μάθημα και ναπάρουν το πτυχίο τους.
Μερικοί συνάδελφοιπιστεύουν ότιγια να περάσει κάποιος τομάθημα στις εξετάσεις θα πρέπει να κάνει κάποιες σκέψεις πρωτότυπες. Οι φοιτητέςπου παρακολουθούν τα μαθήματα και έρχονται στις διαλέξεις αυτών των καθηγητών μπορούν να απαντήσουν θέματα «προβληματισμού» με ευκολία και χαίρονται αυτή την «πνευματική εξάσκηση». Αλλοι συνάδελφοι πάλι στα θέματα των εξετάσεων ζητούν απλώς ναλυθούν θέματα που δεν προβληματίζουν ιδιαίτερα και συνδέονται άμεσα με τις σημειώσεις τους και το βιβλίο.
Οταν δεν έχουμε ξεκαθαρίσει για ποιο επάγγελμα εκπαιδεύουμε στην Ελλάδα περίπου 10.000
μελλοντικούς φυσικούς (που μαζί με τις «κωμοπόλεις» των άλλων τμημάτων δημιουργούνμια μικρή πόλη) και όταν ταυτόχρονα είναι σε όλους γνωστό ότι σήμερα υπάρχουν χιλιάδες άνεργοικαι αδιόριστοι φυσικοί, η πλειονότητα των φοιτητών και καθηγητών πιστεύει ότι το ερώτημα αν θα ζητήσουμε στις εξετάσεις να απαντηθούν θέματα που απαιτούν σκέψη ελαφρά δημιουργική ή θέματα απομνημόνευσης και απλών πράξεων που κάνει μια μηχανή είναι δευτερεύον. Εκείνο πάντως που έχει σημασία είναι ότι διαμορφώνεται μια ολόκληρη γενιά που διαβάζει από έτοιμα θέματα και σημειώσεις που διακινούνταιστο facebook και δεν έχουν καμία σχέση με τα πανάκριβα συγγράμματα που μοιράζουμε δωρεάν ήθα διδάξουμε. Η χρήση της βιβλιοθήκης και τα πολλαπλά συγγράμματα απορρίπτονται από την πλειονότητα των κατοίκων της «κωμόπολης», γιατί με τρεις μέρες διάβασμα τι νόημα έχουν όλα αυτά!
Αν ο σκοπός των σπουδών είναιτο χαρτί, πράγματι όσοιαναζητούνκαι κάτιδημιουργικό στιςπαραδόσεις καιστις εξετάσεις τούς ταλαιπωρούν χωρίς λόγο. Αν πάλι ο σκοπός των εξετάσεων και των παραδόσεων είναι να μάθουν να σκέφτονται για να λύσουν πρωτογενή προβλήματα, τα θέματα στις εξετάσεις που μπορεί ναλύσει σε δευτερόλεπτα ένα υπολογιστικό πακέτο δεν έχουν καμία αξία. Αν επίσης ένας ή δύο καθηγητές σε ένα ή δύο μαθήματα ακολουθούν στρατηγική παράδοσης και αξιολόγησης που διαφέρει από τους υπόλοιπους καθηγητές, πάλιταλαιπωρούν τους φοιτητές χωρίς λόγογιατί σεαυτά τα μαθήματα θα συσσωρεύονταιπολλοί φοιτητές που αδυνατούν να περάσουν τομάθημα καιοι συγκεκριμένοι καθηγητές αποτελούν μια «ανωμαλία» για το τμήμα τους.
Οι φοιτητές μας έχουν με πολλούς τρόπους ενημερώσει ότι βαρέθηκαννα μένουν έξι και επτά χρόνια στην «κωμόπολη» και να δίνουν συνεχώς εξετάσεις.
Θέλουν να βρούμε τρόπους για να φύγουν και να μετακομίσουν κάπου αλλού, όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Κάποιοι από μας όμως ξέρουμε τι συμβαίνει έξω από την «κωμόπολη» και όταν τους ακούμε να απαιτούν τα εύκολα θέματα και να αγανακτούν για τα δύσκολα, σκεπτόμαστε τα λόγια του Καβάφη: «Είπες: “Θα πάγω σ’ άλλη γη, θα πάγω σ’ άλλη θάλασσα. Μια πόλις άλλη θα βρεθεί καλλίτερη από αυτή”» και στη συνέχεια θα συμπληρώσει ο ποιητής: «Η πόλις θα σε ακολουθεί… Ετσι που τη ζωή σου ρήμαξες εδώ στην κώχη τούτη τη μικρή, σ’ όλην την γη την χάλασες».
Μερικοί συνάδελφοιπιστεύουν ότιγια να περάσει κάποιος τομάθημα στις εξετάσεις θα πρέπει να κάνει κάποιες σκέψεις πρωτότυπες. Οι φοιτητέςπου παρακολουθούν τα μαθήματα και έρχονται στις διαλέξεις αυτών των καθηγητών μπορούν να απαντήσουν θέματα «προβληματισμού» με ευκολία και χαίρονται αυτή την «πνευματική εξάσκηση». Αλλοι συνάδελφοι πάλι στα θέματα των εξετάσεων ζητούν απλώς ναλυθούν θέματα που δεν προβληματίζουν ιδιαίτερα και συνδέονται άμεσα με τις σημειώσεις τους και το βιβλίο.
Οταν δεν έχουμε ξεκαθαρίσει για ποιο επάγγελμα εκπαιδεύουμε στην Ελλάδα περίπου 10.000
μελλοντικούς φυσικούς (που μαζί με τις «κωμοπόλεις» των άλλων τμημάτων δημιουργούνμια μικρή πόλη) και όταν ταυτόχρονα είναι σε όλους γνωστό ότι σήμερα υπάρχουν χιλιάδες άνεργοικαι αδιόριστοι φυσικοί, η πλειονότητα των φοιτητών και καθηγητών πιστεύει ότι το ερώτημα αν θα ζητήσουμε στις εξετάσεις να απαντηθούν θέματα που απαιτούν σκέψη ελαφρά δημιουργική ή θέματα απομνημόνευσης και απλών πράξεων που κάνει μια μηχανή είναι δευτερεύον. Εκείνο πάντως που έχει σημασία είναι ότι διαμορφώνεται μια ολόκληρη γενιά που διαβάζει από έτοιμα θέματα και σημειώσεις που διακινούνταιστο facebook και δεν έχουν καμία σχέση με τα πανάκριβα συγγράμματα που μοιράζουμε δωρεάν ήθα διδάξουμε. Η χρήση της βιβλιοθήκης και τα πολλαπλά συγγράμματα απορρίπτονται από την πλειονότητα των κατοίκων της «κωμόπολης», γιατί με τρεις μέρες διάβασμα τι νόημα έχουν όλα αυτά!
Αν ο σκοπός των σπουδών είναιτο χαρτί, πράγματι όσοιαναζητούνκαι κάτιδημιουργικό στιςπαραδόσεις καιστις εξετάσεις τούς ταλαιπωρούν χωρίς λόγο. Αν πάλι ο σκοπός των εξετάσεων και των παραδόσεων είναι να μάθουν να σκέφτονται για να λύσουν πρωτογενή προβλήματα, τα θέματα στις εξετάσεις που μπορεί ναλύσει σε δευτερόλεπτα ένα υπολογιστικό πακέτο δεν έχουν καμία αξία. Αν επίσης ένας ή δύο καθηγητές σε ένα ή δύο μαθήματα ακολουθούν στρατηγική παράδοσης και αξιολόγησης που διαφέρει από τους υπόλοιπους καθηγητές, πάλιταλαιπωρούν τους φοιτητές χωρίς λόγογιατί σεαυτά τα μαθήματα θα συσσωρεύονταιπολλοί φοιτητές που αδυνατούν να περάσουν τομάθημα καιοι συγκεκριμένοι καθηγητές αποτελούν μια «ανωμαλία» για το τμήμα τους.
Οι φοιτητές μας έχουν με πολλούς τρόπους ενημερώσει ότι βαρέθηκαννα μένουν έξι και επτά χρόνια στην «κωμόπολη» και να δίνουν συνεχώς εξετάσεις.
Θέλουν να βρούμε τρόπους για να φύγουν και να μετακομίσουν κάπου αλλού, όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Κάποιοι από μας όμως ξέρουμε τι συμβαίνει έξω από την «κωμόπολη» και όταν τους ακούμε να απαιτούν τα εύκολα θέματα και να αγανακτούν για τα δύσκολα, σκεπτόμαστε τα λόγια του Καβάφη: «Είπες: “Θα πάγω σ’ άλλη γη, θα πάγω σ’ άλλη θάλασσα. Μια πόλις άλλη θα βρεθεί καλλίτερη από αυτή”» και στη συνέχεια θα συμπληρώσει ο ποιητής: «Η πόλις θα σε ακολουθεί… Ετσι που τη ζωή σου ρήμαξες εδώ στην κώχη τούτη τη μικρή, σ’ όλην την γη την χάλασες».
Εχει σημασία ότι διαμορφώνεται μια ολόκληρη γενιά που διαβάζει από έτοιμα θέματα και σημειώσεις που διακινούνται στο facebook και δεν έχουν καμία σχέση με τα πανάκριβα συγγράμματα που μοιράζουμε δωρεάν
Ο Λουκάς Βλάχος είναι καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής του ΑΠΘ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου